Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan ve ağır ceza mahkemesince kabul edilen iddianamede, öncelikle kaza olayının meydana geliş şekli anlatıldı.
İddianamede, Bornova'daki betonarme yüksek yapının bina seklinde inşası için kule vinç kullanıldığı, 30 Aralık 2022'de işin gereği olarak kule vincin 110 metre yükseklikten 116 metre yüksekliğe yükseltilmesi işinin yapıldığı belirtildi.
Yükseltilme işleminin vinç firması işçileri Aslan Akkaya ve Ali Şükrü Duru tarafından yapıldığı, vinci yükseltmede kullanılan teleskobun etrafındaki çalışma platformunda çalıştıkları, kule vinç operatörü Ümit Kara'nın ise hemen üstlerinde operatör kabininde kule vinci yükseltilmesi isini yapan çalışanların talimatlarına göre yükseltmede kullanılan 2 adet mast kaldırma işini yaptığı iddianamede belirtildi.
İddianamede, vincin üst donanımlarının devrilmesi sonucu meydana gelen kazanın nedeni olarak, "Kule vincin kanca ucuna denge ağırlığı takılmaması", "Teleskobun bağlantı pimlerinin ve birbirine eklenen 2 adet mast pimlerinin vincin alt kısımlarına eksiksiz olarak monte edilmemesi" ve "Kulenin hareket ettirilen bölümünün uygun şekilde inşaata tam olarak sabitlenmemesi nedeniyle kule vincin yükseltme isinin yapıldığı sırada kule vincin mastlarında mekanik gerilme ve burulma etkisi ile yaşanan deformasyon" gösterildi.
İşçilerden Aslan Akkaya, Ali Şükrü Duru'nun vincin devrilmesi, operatör kabininde bulunan kule vinç operatörü Ümit Kara'nın devrilen kule vinç elemanları ile zemine düşmesi, mesai bitimi sonrası istirahat halinde olan inşaat çalışanları Fesih Çiftçi, Yıldırım Sarı ve Baykal Gündüz'ün denge ağırlıkları ve diğer kule vinç elemanlarının kule vinç alt kısmında bulunan konteynere düşmesi sonucu hayatını kaybettiği iddianamede kaydedildi.
Ayrıca konteynerde bulunan 3 işçinin de yaralandığı belirtildi.
İddianamede kusur durumuna ilişkin alınan bilirkişi raporlarına da yer verildi.
İş güvenliği uzmanı tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda işveren inşaat şirketinin ortağı E.Y, alt işveren vinç firmasının sahibi İ.K. ve şantiye şefi M.Y'nin "asli kusurlu" ve iş güvenliği uzmanı F.K'nın da "tali kusurlu" olduğu vurgulandı.
3 kişilik heyetten oluşan bilirkişi raporunda ise kule vincin yükseltilmesi esnasında bu konularda yeterli bilgiye sahip ve uzmanlığı bulunan teknik kişinin görevlendirilmediği, yükseltme işini yapan Aslan Akkaya ve Ali Sükrü Duru'nun kule vinç tamiri, tadili ve kontrolü, iş sağlığı ve güvenliği konularında özel olarak eğitim verildiğine dair herhangi belge veya sertifika bulunmadığı ifade edildi.
- "Kule vinç yükseltilmesi kazazedelerin inisiyatifine bırakılmıştır"
Aslan Akkaya ve Ali Şükrü'nün olay sırasında emniyet kemeri kullanmadığına dikkat çekilen raporda, emniyet kemeri kullanımı için kule vinçten bağımsız dikey yaşam hattının da tesis edilmediği ifade edildi.
İnşaattaki barınma yeri alanının kule vincin hemen alt kısmında olduğu, kazaya maruz kalan işçilerin bulundukları konteynerin kule vinç gövdesine olan uzaklığının yaklaşık 5 metre olduğu tespitine yer verilen raporda, kule vinç kaldırma işi esnasında alt kısımda çalışanların bulunmasının engellenmediği, mesai bitimi 17.00'den sonra işçilerin konteynerde bulunma olasılığının yüksek olduğu saatte kule vincin yükseltilmesi işine devam edildiği kaydedildi.
Raporda şu ifadelere yer verildi:
"Kule vinç yükseltilmesi kazazedelerin inisiyatifine bırakılmıştır. Olayın meydana geliş tarzından iş yerinde gerekli iş disiplini ve organizasyonun sağlanmadığı, çalışan işçilerin kendi inisiyatifinde bırakıldığı, güvenli çalışmanın sağlanabilmesi için gerekli takip ve denetimin yapılmadığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla asıl işveren denetim, gözetim ve kontrol yükümlüğünü yerine getirmemiştir."
Hayatlarını kaybeden ve yaralanan işçilerin vincin yükseltilmesi işinde görevli çalışanların talimatlarını yerine getirdiği, vincin devrilmesine neden olacak herhangi bir eyleminin olmadığı ve herhangi bir iş güvenliği kuralını ihmal yahut iptal etmedikleri vurgulandı.
Sanıklar inşaat firması ortağı ve yetkilileri E.Y. ve A.E, firma adına şantiye şefliğini yürüten M.Y, vinç firmasının tek ortağı ve yetkilisi S.A, iş güvenliği uzmanı F.K.A. ile inşaat firması yetkilisi N.Ö, vinç firması yetkilisi İ.K. hakkında "Taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı.
- Olay
İzmir'in Bornova ilçesinde 30 Aralık 2022'de, Kamil Tunca Caddesi'nde yapımı süren yaklaşık 25 katlı bir inşaatta kurulu vinç yıkılmış, olayda 6 işçi hayatını kaybetmiş, 3 işçi yaralanmıştı.
Olayın ardından inşaat firması ortağı ve yetkilileri E.Y. ve A.E, firma adına şantiye şefliğini yürüten M.Y, vinç firmasının yetkilisi S.A, iş güvenliği uzmanı F.K.A. ile inşaat firması yetkilisi N.Ö. ve vinç firması yetkilisi İ.K. hakkında soruşturma başlatılmıştı.
AA