Uşak Belediyesi Diorama 1922 Milli Mücadele Müzesi’nin 5’nci katını Müze Sorumlusu Ömer Aşçı anlattı.
Müzenin 5’nci katında balmumu heykeli bulunan Besim Atalay hakkında bilgiler veren Aşçı, Atalay’ın döneminin önemli bir dili muallimi olduğunu ve 1919 seçimlerinde Kütahya vekili olarak seçildiğini hatırlattı. Kurtuluş savaşın döneminde Uşak’ın haklarını savunun ve Uşak’ın bir nevi meclisteki sesi olan Besim Atalay’ın aynı zamanda Türkçe’nin en eski sözlük çalışması olan Divan-ı Lügati't Türk’ü günümüz Latincesine kazandıran önemli bir dil hocası olduğunu belirtti.
Kütahya mebusu Besim Atalay’ın milletvekili seçilip Ankara’ya giderken annesini ve kız kardeşini götürmediğini aktaran Aşçı bunu Yunan işgaline karşı direnmek adına Uşak halkına örnek olsun diye yaptığını aktardı.
Aşçı; Atalay’ın annesi ve kız kardeşinin Yunan ordusu tarafından şehit edilmesini şu şekilde anlattı; “ Yunan ordusu Dumlupınar Meydan Muharebesini kaybettikten sonra 27 Ağustos gecesi Uşak’ta büyük bir yangın çıkartır. Amacı bu yangın nedeniyle Türk ordusunun kendisini takip edememesidir. O yangını söndürmek için uğraşan Uşaklılar arasında Besim Atalay Beyin annesi ve kız kardeşi de vardır. Yunan askerinin dur ihtarına uymadıkları için bir kurşun yağmuruna tutulurlar, kız kardeşi olay anında vefat eder, annesi ise aydığı yarayla 4 saat sonra vefat edecektir. Efendim bu olayı anlatan bir tablo meydana getirdik kıymetli sanatçılarımızın marifetiyle, bu resmin canlandırdığı bölge şu an Yapı Kredi Bankasının olduğu bölge. Besim Atalay’ın annesi ve kız kardeşiyle birlikte yaşadığı ev, o tarihi bina restore edildi şu an Yapı Kredi Bankası olarak faaliyet göstermekte.”
Atalay’ın annesinin ölmeden önce kızıyla birlikte tek bir mezara defnedilmek gibi bir vasiyeti olur, bu vaziyet üzerine anne ve kızını bir mezara defnederler. Besim Atalay’da bu mezarın taşına şu veciz sözü yazar; “ Burası mezar değil bir kalp gibi atıyor, anne kız iki şehit kucaklaşmış yatıyor”
O dönem bu mezarın şu an Tiritoğlu Parkı olan Çavuş Mezarlığında olduğunu ancak İstempaşa Caddesinin genişleme çalışmaları kapsamında kaldırılan mezar şu an otogarın bulunduğu yere olan Bozkırlı mezarlığına nakledirilir. Buraya otogar yapılması kararlaştırılınca da son olarak Şekerevleri Mezarlığına defnedilir. Aşçı bir gün bir hocayla Şekerevleri Mezarlığını gezerken bu mezar taşını gördüğünü ve hikayesini ortaya çıkardığını belirti. Aşçı; “ Şu anda Belediye Başkanımızın da emekleriyle orada anne kızın yattığı mezar, üzerinde Türk bayrağı dalgalanan güzel bir şehitlik haline getirildi. Şekerevleri Mezarlığına yolu düşenler mutlaka bu anne kızın yanına uğrayıp bir Fatiha okusun isteriz.”
HABER / BAYRAM KELEŞ