Takmak Köyü Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Emekli Öğretmen Mehmet Ali Terziler Takmak’tan savaşa katılan bazı şehit ve gazilerin isimlerini ve hayat hikayelerini paylaştı. Şehit ve Gazilerin yaşam öyküleri bizzat kendilerinden ya da eşlerinden uzun yıllar dinleyerek notlar aldığını ifade eden Terziler ; “Bunların öncesinde daha o kadar şehit ve gazimiz var ki saymakla bitmez.” Dedi.
Terziler, Takmak’ın sadece Çanakkale savaşlarında Genel Kurmay arşivlerine göre verdiği şehit sayısının 234 olduğunu söyledi.
-Hoca Ali dede (Takmak Şehitliğini restore edip düzenleyen Ürün Suleymanin oğlu.)
Terziler’in anlatımıyla Takmak’ın bilinen bazı şehit ve gazileri şu şekilde:
“URUS (RUS) SÜLEYMAN:
1911 yılında Balkan Savaşlarının başlaması ile cepheye gitti. Oradan 1914 yılında Sarıkamış’a gönderildi. Aynı yıl Ruslara esir düştü.1918 yılına kadar 4 yıl kamplarda esir olarak yaşadı. Çarlık Rusya’sının yıkılması üzerine Lenin tüm esirleri serbest bırakınca, Süleyman da 7 yıl sonra bir gemi ile önce İzmir’e oradan trenle Eşme ve Takmak’a sağ olarak dönerek kendisinin öldüğünü zanneden çocuklarına kavuştu. Eşinin üç yıl önce öldüğünü öğrendi. Üzerinde Rus kıyafetleri ve şapkası olduğu için “Rus Süleyman” lakabını almıştır. Daha sonraki yıllarda sülalesine de” URUSLAR” adı verilmiştir. Uruslar köyümüzün kalabalık, sevilen sayılan bir sülalesidir.
Süleyman bugünkü Takmak Şehitliğini kendi imkanları ile düzenleyerek yıllarca bakımını yapan Ali ÖZTÜRK’ün (Hoca Ali) babası, Eşme tarihinde en uzun süre Avukatlık yapan Kudret Öztürk’ün dedesidir.
-Takmak Şehitliği
TOPAL SÜLEYMAN:
Benim büyük babam yani dedem olur. Yemen Cephesinden Sarıkamış’a gönderilmiş, oradan bir ayağından sakatlanarak dönmüştür. Kendisine “Topal Süleyman” lakabı verilmiştir. Takmak İlkokulunda Başöğretmen Ahmet Hilmi Aydın ve Öğretmen Hüseyin Aslan ile beraber Eğitmen olarak görev yapmıştır.
HACI SÜLEYMAN: Balkan savaşlarında başlayıp, Çanakkale, Yemen, Sarıkamış Cephelerinde 12 yıl askerlik yapmıştır. Yemen’ de askerlik yaparken Mekke ziyaretinde bulunduğu için Hacı Süleyman diye çağrılmıştır. Yemen’de İngilizlere esir düşmüş, esir kampında görme özürlü olmuştur.
GANİ ERDEN (GANİ HOCA): 1888 yılı Takmak doğumludur.1912 yılında Balkan savaşları ile başlayan askerliği, Çanakkale Savaşları ve 1. Dünya Savaşı olmak üzere 9 yıl sürmüştür. Karnındaki ve bacağındaki süngü yarası izleriyle ebedi mekanına göç etmiştir.
CIZZIK DEDE: Balkanlarda, Çanakkale’de, Yemen cephesinde 7 yıl savaşmıştır. Alnındaki mermi çekirdeği ile beraber mezara konmuştur.
KAVLAK DEDE: Yemen’de savaşmış, uzun yıllar orada İngilizlere esir kalmıştır. İngilizlerin esirlere özel olarak yedirdikleri yemeklerden dolayı Hacı Süleyman gibi gözleri kör olmuştur.
BALA MEHMET: Ünlü Ümmü Bala’nın eşidir. Çanakkale Savaşlarında asker olmuş oradan 1. Dünya Savaşlarına katılmıştır.7 yıl Yemen’de esir kalmıştır. Kendisinden 7-8 yıl haber alınamayınca öldüğü sanılmıştır. Ama Bala Mehmet 8 yıl sonra bir kolunu Yemen’de bırakarak köyüne dönebilmiştir. Tek kolla çiftçilik yapamadığı için bu görevi bundan sonra eşi Ümmü Bala üstlenmiştir.”
HABER / HALİL ASLAN
Mehmet Ali Terziler (Sol taraftaki)
