Uşak halısının coğrafi işaret almasını sağlayan Uşak Ticaret ve Sanayi Odası’nın öncülüğünde bir dizi denetime gidildi. Uşak Ticaret ve Sanayi Odası’ndan Özge Vural, Uşak İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden Ceyda Can ve Uşak Üniversitesi Banaz Meslek Yüksekokulu Tasarım Bölümü’nden Öğr. Gör. Aslı Erdem’in katılımıyla gerçekleştirilen denetimlerde, üreticiler yerinde ziyaret edildi.
Uşak Belediyesi İşletme ve İştirakler Müdürlüğü’ne bağlı Dokurevi, Nomad Halıcılık, Günay Tekstil ve Karun El Dokuma Halı Kilim temsilcileriyle yapılan görüşmelerde, ilmek sayısı, düğüm tarzı, kullanılan iplik ve boyaların yanı sıra motif ve desenlerin tescil standartlarına uygunluğu kontrol edildi.

Whatsapp Image 2024 12 06 At 10.41.47
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı S. Selim Kandemir, “Odamız, Uşak halımızın coğrafi işaretle tescillenmesi için önemli çalışmalar yaptı. Uşak halımız, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretle tescillendi. Halımızda kullanılan kök boya ve yünden yapılmış iplik, tezgahların özelliği, dokuma şekli ve desenlere kadar tüm unsurlar belli kriterler bağlanmış oldu. Böylelikle, 16 ve 17’inci yüzyılda Avrupa’da ihtişamı sembolize eden Uşak halılarının özüne bağlı olarak üretiminin devamı da sağlanmış oldu. Arkadaşlarımız bu süreçte ilgili denetimleri aksatmadan sürdürdü ve son denetimlerimiz de yapıldı. Uşak Halısı, geçmişten bugüne taşıdığı kültürel miras ve ince işçiliğiyle kentin değerlerini her ilmeğinde yansıtmaya devam edecek” dedi. 

Whatsapp Image 2024 12 06 At 10.41.45
UŞAK HALILARI HAKKINDA
Uşak ve yöresi 15. yy erken Osmanlı dönemi halılarının yaratıcısı ve Osmanlı dönemi halıcılık merkezi olmuştur. Ülkede 1500’lü yıllarda başlayan kapitülasyonlar sonucu ülkeye gelen elçilere Osmanlı sınırları içerisinde ticaret yapma hakkı tanınır. Böylece halılar yurt dışında kendini gösterir. Avrupa’daki seçkin aileler ünlü ressamlara tablolarını yaptırırlarken Uşak halılarını duvarda, yerde ve masada dekor olarak kullanırlar. Hans Holbein ve Lorenzo Lotto gibi ünlü ressamların tablolarında yer alan halılar ressamların adlarını almıştır. Bunlara Lotto ve Holbein denmiştir. Kanuni Sultan Süleyman döneminde Uşak halıları büyük önem kazanmıştır. O dönemde Azerbaycan’dan getirtilen dokuma ustaları Uşak’a özgü halıları yeni tarzlarla dokumaya başlamıştır. Halıların özelliklerini kaybetmemesi için Anadolu müftüleri görevlendirilmiş ve dokumalar kontrol altında devam etmiştir. Desenler, nakkaşlar ve süsleme sanatçıları tarafından tasarlanarak saray halıları adını almıştır. Osmanlı saraylarından, Avrupa şatolarına, camilerden kiliselere kadar yayılan Uşak halısı sadece bir halı değil saygınlık sembolü olan bir efsanedir.  Bir sanat eseri olarak tarihe imzasını atan, kültürel mirasımız el dokuma Uşak Halısının dünya pazarında eski bilinirliğini artırmak; gelecek yüzyıllara sanatsal bir miras bırakmak amacıyla tekstil alanında 2000’li yıllarda bir ilerleme kaydedilmiş ve yeniden fabrikalarda Uşak iplikleri üretilmeye başlanmıştır. Yıllara meydan okuyan dayanıklılığı ile sanat tarihine imzasını atan Uşak halısı yıllar geçmesine rağmen koruduğu sağlam yapısını natürel yün halı ipliğinden almaktadır. Bu doğrultuda ihraç edilen halı ve kilimler Türkiye’de el dokuma halı sektöründe faaliyet gösteren çeşitli firmalara hizmet vererek, kalitede sürekliliğin takibi yapılmaktadır.

Muhabir: Zülal Ünal