Türkiye 6 Şubat 2023’te büyük bir depremle sarsıldı ve hangi ilin depremsellik açısından taşıdığı riskler tekrar gündeme geldi. Uşak’ın da deprem açısından taşıdığı riskler bulunuyor. Bunların başında kente yakın bir mesafede bulunan Kütahya’nın Gediz ve Simav ilçelerindeki ve Banaz’daki faylar geliyor. Uşak’ta olası bir depreme karşı yapılmış bir çalışma bulunuyor. Uşak Valiliği ve AFAD İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan İl Afet Risk Azaltma Planı’na (İRAP) göre kent için en büyük riskler ortaya kondu.
2021’de hazırlanan IRAP raporuna göre kentin güçlü ve zayıf yönleriyle, avantajları ve tehditleri belirlendi. Kentsel dönüşüm Uşak’ın depreme hazırlık noktasında yapması gereken en elzem çalışmalar arasında yer aldı.
6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi (kentsel dönüşüm) Hakkındaki Kanunun varlığı, kentin depremle mücadelede fırsatların başına kondu. Kentsel dönüşümün yanı sıra, Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu kapsamında deprem bilim kurulunun oluşturulması ve deprem Yönetmeliğinin güncellenmiş olmasıyla depreme dayanıklı teknolojiler de fırsatlara eklendi. Uşak’ın depremle ilgili zayıf yönleri şöyle sıralandı: “İl genelinde eski teknoloji/yönetmeliklere göre mühendislik hizmeti almadan yapılmış olan yapıların bulunması ve sayılarının bilinmemesi, yerel yönetimlerde yeterli sayıda İnşaat, Jeoloji, Harita, Jeofizik vb. mühendislik dallarından teknik elamanın bulunmaması, bina yapım sonrası, bina taşıyıcı sistemine müdahalelerin yapılması ve bu konuda denetim eksiliği. Kamu/özel sektörde risk azaltmada tecrübeli teknik personelin bulunmaması”.
“UDSEP- 2023 Planına yönelik çalışmaların yavaş yürütülüyor olması” ifadesi kent için tehditlerin başında gelirken, raporda ilin karşılaşacağı tehdit unsurları şöyle belirlendi:
“Toplumun afetlerle yaşama kültürünün yeterince kazanılmamış olması. Afet risk azaltma çalışmalarına yeterli önemin verilmemesi. Uşak'a destek illerin komşu illerden seçilmiş olması (komşu illerin de afetten etkilenecek olması ) İlimiz ve çevresinin tektonik yönden aktif olması”.
UŞAK’IN LOJİSTİK AÇISINDAN ELVERİŞLİ OLMASI GÜÇLÜ YÖN OLARAK İŞARETLENDİ
Raporda, kentin güçlü yönlerinin çevrede yakın geçmişte yaşanmış olan yıkıcı depremler nedeniyle kurum ve kuruluşlarda afetlere karşı duyarlılığın artması gösterildi. İl genelinde 8 adet Deprem Gözlem İstasyonunun bulunması ve il sınırları içerisinde ruhsatsız yapıya izin verilmemesi de güçlü yönler arasında sayılırken, “Kamu Yapıları Envanter Sisteminin (KAYES) uygulanıyor olması Afet öncesi ve sonrası kamu ve özel kurum ve kuruluşlar arası koordinasyonun AFAD tarafından tek elden yürütülüyor olması. İlimizin karayolu ve demiryolu ulaşımında kavşak noktasında olması” da kentin güçlü yönlerine eklendi.
ÇİĞDEM TURAN