Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Sultan Tarlacı, 11 Nisan Dünya Parkinson Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada Parkinson hastalığında bilinmesi gerekenlere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Baş parmakta görülen titremeye dikkat
Parkinson hastalığının ileri yaşın bir hastalığı olduğunu kaydeden Prof. Dr. Sultan Tarlacı,
“Genellikle 65 yaşın üzerinde kendi belirtilerini ortaya çıkarıyor. Erkeklerde nispeten kadınlara göre daha sık ortaya çıkıyor ve başlangıç şekli genelde bir elde titreme ile oluyor. Titremeye biz tıbbi olarak tremor diye adlandırıyoruz. Bir elde genelde baş parmakta görülen titreme şeklinde kendini gösteriyor. Bu titreme dışardan bile görüldüğünde hastalığa tanı konabiliyor.” dedi.
Hareketler yavaşlıyor, adımlar kısalıyor
Titremeyle başladıktan yaklaşık 1-2 yıl sonra hastanın hareketlerinde yavaşlama görüldüğünü kaydeden Tarlacı, “Oturup kalklerken ağırlık, yürürken adımların kısalması, kolları sallamama şeklinde yani hareketsel eksiklik belirtileriyle kendini gösteriyor. Daha ilerleyen aşamalarda günlük yaşamı bağımlılık düzeyine çıkaracak şekilde ilerleyebiliyor.”ifadelerini kullandı.
65 yaşın üzerinde yüzde 5 oranında görülüyor
Parkinson hastalığının en büyük sebebinin yaş olduğunu belirten Tarlacı, “Parkinson yaşla beraber ortaya çıkan bir hastalık. Yaşlılık hastalığı çünkü 65 yaşın üzerinde yüzde 5 olarak toplumda görülebiliyor. 75 yaşında neredeyse toplumun yüzde 20’sinde Parkinson hastalığı ortaya çıkabiliyor. Yaşlanmayla ilgili bir hastalık fakat tüm yaşlananlarda ortaya çıkan bir hastalık değil. Beynin özellikle hareketsel bölgelerinde hareket dengesini ve ayarlarını sağlayan bölgelerde bazı insanlarda belli faktörlerle ortaya çıkan bir hareket eksikliği hastalığı. Beynin hareklet bölgelerinin çabuk yaşlanmasından kaynaklanan bir hastalıktır.” şeklinde konuştu.
Erkeklerde olasılık yükseliyor
Parkinson hastalığına neden olan faktörlere de değinen Tarlacı, “Erkek cinsiyet önemli bir faktör. Erkekseniz Parkinson olma olasılığınız daha yüksek. Köyde ve kırsalda yaşıyorsanız, kuyu suyu içiyorsanız, sigara kullanıyorsanız, tarım ilacı pestisite maruz kaldıysanız Parkinsona yakalanma olasılığınız bu etkenlere maruz kalmayanlara oranla daha yüksek.” dedi.
İleri yaştaki düşmeler dikkate alınmalı
Parkinson’un en önemli ve sıklıkla gözden kaçan belirtilerden birinin yaşlılarda ortaya çıkan düşmeler olduğunu kaydeden Tarlacı, “Genellikle buna bir bahane bulunur. Sandalyeye takıldı, halıya takıldı düştü gibi… Bu hastalar daha çok ortopedi kliniklerinde kalça kırıklarıyla ilgili tedavi edilirler ama bu hastalara yakından bakıldığında aslında Parkinson’un verdiği hareket zayıflaması ve denge bozukluğından kaynaklanan bir düşme yaşadıkları tespit edilebilir. Hasta yakınlarını sıklıkla yaşanan düşmelerde nöroloji uzmanlarına da danışmalarını tavsiye ederiz.” diye konuştu.
Nöroloji uzmanı Tarlacı, titreme, adımlarda kısalma, küçük adımlarla yürüme, zaman geçtikçe öne doğru eğilme ve asosyal hareket denilen kol sallama harekletinin ortadan kalkmasının diğer belirtiler arasında sayılabileceğini sözlerine ekledi.
Kalp damar sağlığını koruyan beslenme öneriliyor
Parkinson hastalığında beslenmenin önemine işaret eden Tarlacı, “Kalp damar sağlığını koruyucu beslenme önemli. Beden hareket yavaşlaması gibi bağırsak hareketleri de yavaşlar. Sıklıkla kabızlık olur. Bu nedenle bol posalı beslenme, kayısı, incir gibi bağırsak hareketini arttıran, içeride sıvı tutan besinler almalılar. Aynı zamanda bol deniz ürünü ve kalsiyum da önemlidir” sözlerini kaydetti.
Parkinson yönetilebilen bir hastalıktır
Parkinsonun tedavi edilebilen bir hastalıktan çok yönetilebilen bir hastalık olduğunun altını çizen Tarlacı, “Uygun hastalarda beyin pili veya ilaç tedavisi kullanılmaktadır. Ama Parkinson aslında tedavi edilmez yönetilir. İlaçların belli etkileri ve hasta durumlarına göre yan etkileri var. Etkileri bezen 4-6 saat. Hasta veya yakını kendini takip etmeli ve etkisizlik zamanlarını kayıt altına almalılar. Düzenli egzersiz bisiklet veya yüzme sporu yapılmalıdır. Bisiklet tekerli kullanılamıyor ise zor olabilir, tekerleksiz bisikletle yarım saat 45 dakika pedallama yapılmalıdır. Uyku düzenli ve iyi kalitede olmalıdır. Kötü uyku hastanın ertesi gün şikayetlerini belirgin arttırır” uyarısında bulundu.
