Konuya ilişkin açıklama yapan Eski Uşak Araştırmaları Derneği Başkanı Ömer Aşçı; “Tarihi binalarımız, mimarilerimiz, hatta gastronomiyi de somut olarak niteleyebiliriz ama somut olmayan kültürel miraslarımız da var. Doğum adetlerimiz, düğün adetlerimiz, ölüm adetlerimiz gibi somut olmayan elle dokunamadığımız kültürel miraslarımız var. Örneğin bir ara adak adak diye bir adetimiz vardı, o da somut olmayan bir mirasımız. Bunlar bir kültürün varlığında, yaşatılmasında, gelecek nesillere aktarılmasında büyük önem taşıyor. Çünkü bunlar bizi biz yapan değerler bu değerlere sahip çıkmak gerekiyor. Bu anlamda yapılacak çalıştayı önemsiyorum ve bütün Uşaklı vatandaşlarımızı katılmaya davet ediyorum.” Şeklinde konuştu.
Panele Prof. Dr. Metin Ekici, Doç. Dr. Evrim Ölçer Özünel, Doç. Dr. Erhan Solmaz (Moderatör), Dr. Tuna Yıldız ve Uşak İl Kültür Turizm Müdürü Dr. Sabri Ceylan konuşmacı olarak katılacak.
Panel yarın saat 14:00’da Atatürk Kültür Merkezi 2 Numaralı Salonda düzenlenecek.
UNESCO VE SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS LİSTELERİ
Kısa adı UNESCO olan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu’nun Paris’te 29 Eylül-17 Ekim 2003 tarihleri arasında toplanan 32.Genel Konferansı, 17 Ekim 2003 tarihinde “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi”ni kabul etti. Sözleşme, TBMM’nin 19.01.2006 tarihli oturumunda oy birliği ile kabul edildi, “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun” (No: 5448) 21 Ocak 2006 tarih ve 26056 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi ve Türkiye’nin taraf olma süreci 27 Mart 2006 tarihinde tamamlandı.
Sözleşmenin 16. 17. ve 18. Maddelerine göre oluşturulan Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri bulunmakta ve bu listelerin adları şunlardır:
- İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi
- Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi
- Korumanın İyi Uygulamaları Kaydı
Türkiye’nin ilk yazımları Hükümetler Arası Komite’nin 2008 yılında İstanbul’da gerçekleşen Üçüncü Olağan Toplantısı’nda daha önce ilan edilen Başyapıtların 16. Madde kapsamındaki Somut Olmayan Kültürel Miras Temsilî Listesine alınmasıyla gerçekleşti.
Aralık 2023 tarihi itibariyle Türkiye’nin Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kayıtlı 30 adet unsuru bulunuyor.
İNSANLIĞIN SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRASI TEMSİLİ LİSTESİ
1. Meddahlık Geleneği (2008)
2. Mevlevi Sema Törenleri (2008)
3. Âşıklık Geleneği (2009)
4. Karagöz (2009)
5. Nevruz (Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Özbekistan ve Pakistan ile ortak dosya (2009) (2016 yılında dosya Afganistan, Azerbaycan, Hindistan, Irak, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan, Tacikistan ve Türkmenistan katılımı ile genişletilmiştir)
6. Geleneksel Sohbet Toplantıları (Yaren, Barana, Sıra Geceleri ve diğer, 2010)
7. Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah (2010)
8. Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali (2010)
9. Geleneksel Tören Keşkeği (2011)
10. Mesir Macunu Festivali (2012)
11. Türk Kahvesi ve Geleneği (2013)
12. Ebru: Türk Kâğıt Süsleme Sanatı (2014)
13. İnce Ekmek Yapımı ve Paylaşımı Geleneği: Lavaş, Katrıma, Jupka, Yufka (Azerbaycan, İran, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye ile ortak dosya) (2016)
14. Geleneksel Çini Sanatı (2016)
15. Bahar Bayramı Hıdırellez (Makedonya ile ortak dosya) (2017)
16. Dede Korkut-Korkut Ata Mirası: Kültürü, Efsaneleri ve Müziği (Azerbaycan ve Kazakistan ile Ortak Dosya, 2018)
17. Geleneksel Türk Okçuluğu (2019)
18. Minyatür Sanatı (Azerbaycan, İran ve Özbekistan ile Ortak Dosya) (2020)
19. Geleneksel zekâ ve strateji oyunu: Togyzqumalaq, Toguz Korgool, Mangala / Göçürme (Kazakistan ve Kırgızistan ile Ortak Dosya) (2020)
20. Hüsn-i Hat, Türkiye’de İslam Sanatında Geleneksel Güzel Yazı (2021)
21. Çay Kültürü: Kimlik, Misafirperverlik ve Toplumsal Etkileşim Sembolü (Azerbaycan ile ortak dosya, 2022)
22. İpek Böcekçiliği ve Dokuma için İpeğin Geleneksel Üretimi (Afganistan, Azerbaycan, İran, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan ile ortak dosya, 2022)
23. Nasreddin Hoca/Molla Nesreddin/Molla Ependi/Apendi/Afendi Kozhanasyr Fıkra Anlatma Geleneği (Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan ile ortak dosya, 2022)
24. Tezhip/Tazhib/Zarhalkori/Tezhip/Naqqoshlik (Azerbaycan, İran İslam Cumhuriyeti, Tacikistan ve Özbekistan ile ortak dosya, 2023)
25. İftar/Eftari/İftar/İftor ve Sosyo-Kültürel Gelenekleri (Azerbaycan, İran İslam Cumhuriyeti ve Özbekistan ile ortak dosya, 2023)
26. Balaban/Mey Zanaatkârlığı ve İcra Sanatı (Azerbaycan ile ortak dosya, 2023)
27. Sedef Kakma İşçiliği (Azerbaycan ile ortak dosya, 2023)
ACİL KORUMA GEREKTİREN SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS LİSTESİ
28. Islık Dili (2017)
29. Geleneksel Ahlat Taş İşçiliği (2022)
30. Zeytin Yetiştiriciliği ile İlgili Geleneksel Bilgi, Yöntem ve Uygulamalar (2023)
(UNESCO ve Türkiye’nin somut olmayan kültürel mirası ile ilgili kaynak: unesco.org.tr)
HABER : ZÜLAL KARADEDELİ
