Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Algoloji Bilim Dalı (Ağrı Bilimi) Başkanı Doç. Dr. Ender Sir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bilim dalı olarak baştan topuğa kadar vücuttaki bütün ağrılı noktaların tedavisiyle ilgilendiklerini söyledi.
Algoloji bünyesinde, migrenden topuk dikenine, kanserden zonaya, omurilik yaralanmasından geçirilmiş cerrahi sonrasında yaşananlara kadar birçok ağrının tedavisi için çalışma yaptıklarını aktaran Sir, ağrının kişinin yaşam kalitesini azaltan, iş gücü kaybı yaratan hatta psikolojik birtakım sorunlara yol açan, büyük bir sorun olduğunu vurguladı.
Sir, ağrının sadece yaşayan için değil, etrafındakiler için de çok büyük sıkıntı kaynağı olduğuna işaret ederek "Özellikle kanser hastalarının veya kronik ağrısı olanların hem hayat kaliteleri çok düşmekte hem de çevresindekiler etkilenmektedir." diye konuştu.
Ağrının, vücuttaki sorunlara ilişkin en önemli uyarıcı olduğunu söyleyen Sir, kronikleşmiş ağrının ise çok daha önemli bir sağlık sorunu olduğunu kaydetti.
Doç. Dr. Sir, "Bunun mutlaka ortadan kaldırılması gerekir. Çünkü ağrısı olan bir hasta hem fonksiyonel değildir hem de mutsuzdur. Aynı zamanda mutsuzluğunu, huzursuzluğunu etrafına da yaydığı için ağrısı tedavi edildiğinde hem kendisi hem de çevresi tedavi edilmiş olur." değerlendirmesinde bulundu.
"Doğru endikasyon konulan hastalarda yüzde yüz başarı elde ediliyor"
Sir, ağrı tedavisinde kullanılan yöntemlerden birinin de "ağrı pili" uygulaması olduğunu belirterek "Ağrı pili tedavisi, ağrının iletilmesini sağlayan merkez olan omuriliğe yerleştirilen bir elektrot ve pil sistemi ile beyin ve ağrılı bölge arasında iletimi önleyici bir bariyer oluşması veya bir frekans bozucu sistemin çalışması şeklinde açıklanabilir." dedi.
Uygulama öncesi hastaya ağrının giderilebilmesi için mevcut diğer yöntemlerin uygulandığını belirten Sir, bunlardan sonuç alınamadığında "ağrı pili" uygulaması için değerlendirme yapıldığını söyledi.
Ender Sir, uygulamaya ilişkin şunları kaydetti:
"Gerekli incelemelerin ardından hastaya uygulama kararı alındıktan sonra kapalı cerrahi yöntemiyle yaklaşık bir santimetrelik kesi açılarak hastanın omuriliğine ihtiyaca göre elektrotlar yerleştiriliyor. Bu elektrotlar bir pille bağlantılı hale getiriliyor. Uygulama, aynı kalp pili esasına dayanıyor. Bu sistem sayesinde sürekli ağrıyan bölgeye ve beyne uyarı verilerek ağrı ortadan kaldırılıyor. Bu, ortalama 15-20 yıl kişinin vücudunda kalabiliyor. Pil, 24 saat aktif olabiliyor ama hastalar onlara verilen bir uzaktan kumanda cihazıyla dilediği saatte ağırının seviyesine göre uyarıyı artırıp azaltabiliyor.
Pil yerleştirme işlemi, yaklaşık 45-60 dakika sürüyor ve genel anestezi altında yapılmıyor. Çünkü pilin mutlaka ağrı odağına yerleştirilmesi gerekiyor ki başarı elde edilebilsin. Bunun için de yerleştirme yapılırken hastayla iletişim kuruluyor. Uygulama öncesi hastaya sadece rahatlatıcı ilaç veriliyor, "v" kesinin açılacağı bölgeye lokal anestezi yapılıyor. Hastanın bilinci açık kalıyor. Doğru endikasyon konulan hastalarda yüzde yüz başarı elde ediliyor."
"Tedavi için heyet kararı gerekiyor"
Uygulamaya psikiyatri, fizik tedavi, beyin cerrahisi ve algoloji bilim dallarında görev yapan hekimler tarafından ortak karar verildiğinin altını çizen Sir, "Uygulama öncesinde hastaya bazı işlemler yapılıyor. Eğer hasta bu işlemlerden yeterli fayda görmezse ağrı pili kararı alınıyor. Tedavi için heyet kararı gerekiyor." diye konuştu.
Doç. Dr. Sir, işlemin heyet raporuyla yapılması halinde işlemin tüm masraflarının geri ödeme kapsamına girdiğini ve devlet tarafından karşılandığını anlattı.
Ağrı pili uygulamasından baş ağrısı ve migren sorunu olanların da yararlanabileceğine ilişkin çalışmaların olduğunu belirten Sir, şunları kaydetti:
"Omuriliğe yerleştirilen ağrı pili, en sık olarak başarısız bel cerrahisi, başarısız boyun cerrahisi, dolaşım bozuklukları, Buerger hastalığı, omurilik ve sinir yaralanmaları, zona gibi hastalıklarda uygulanıyor. Uygulama yapılacak hastaların mutlaka farklı tedavilerden başarılı sonuç almamış olması gerekiyor.
Bunun yanı sıra operasyonlarda yaralanan birçok gazinin tedavisinde de aktif olarak bu tedavi yer alıyor. Çünkü çok fazla silah, mermi, kurşun veya şarapnel yaralanmasına bağlı olarak gazilerimizde sinir veya omurilik yaralanmaları olabiliyor. Bunlar da çok ağrıya yol açıyor."
"Uygun hasta seçimi yapıldığı takdirde başarı oranı çok yüksek bir tedavi"
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Algoloji Bilim Dalı Öğretim üyesi Doç. Dr. Alp Eren Çelenlioğlu da ağrı pili tedavisinde uzaktan kumanda ile ayarlanabilen programlar olduğunu belirterek "Kumandada çeşitli programlar var. Hasta otururken, yatarken program geçişi yaparak daha etkin bir akım uygulaması yapılabiliyor." ifadelerini kullandı.
Boyun fıtığına bağlı ağrısı "pil" uygulamasıyla sona eren hastalardan Hulusi Gönen'in sağlık durumu hakkında bilgi veren Çelenlioğlu, uzun yıllar kronik ağrı çeken hastalarının, söz konusu uygulamanın ardından ağrılarından kurtulduğunu belirtti.
Çelenlioğlu, şöyle devam etti:
"36 yaşındaki hastamız, 10 yıl içinde 2 defa boyun cerrahisi geçirmiş. Hastamızın, trafik kazası sonrası boyunda kayma ve fıtık oluşmuş ve daha sonra bu sorunlar tekrarlamış. Bir defa vidalı stabilizasyon ameliyatı olmuş ama ağrıları geçmemiş, yıllar içerisinde katlanarak artmış. Hastaya tekrar cerrahi bir tedavi uygulanamayacağı için ağrı pili tedavisini uygulamayı uygun gördük."
Doç. Dr. Çelenlioğlu, ağrı pili ameliyatıyla yüzde yüz başarı elde edildiğini ifade ederek "Operasyon oldukça başarılı geçti. Uygun hasta seçimi yapıldığı takdirde başarı oranı çok yüksek bir tedavi." dedi.
"Çocuklarımla hiç ilgilenemiyordum"
Ağrı pili tedavisiyle sağlığına kavuşan Hulusi Gönen ise trafik kazası sonrası yıllarca kronik ağrı çektiğini belirterek şunları kaydetti:
"Bu yıla kadar gitmediğim doktor, uygulanmayan tedavi kalmadı bana. Ağrı pili takıldı, iki gündür rahatım. Özellikle gece kollarım çok ağrıyordu, tamamen ağrı bitti. Kamyon şoförüyüm, ağrı işimi çok etkiliyordu. Geceleri hiç uyuyamıyordum. Artık çok rahatım, elimi kolumu oynatabiliyorum.
Babayım aynı zamanda, ikizlerim var 5 yaşında. Çocuklarımla hiç ilgilenemiyordum, akşam oynamak için geliyorlardı, ağrıdan ilgilenemiyordum. Geceleri ağrı olduğunda eşim de ağlardı. Buradan çıkınca çocuklarımla oynayacağım."
AA