Türkiye İstatistik Kurumu 2022/2023 piyasa dönemine ait bitkisel ürün denge tablolarını açıkladı. Buna göre Bitkisel ürünlerde en yüksek yeterlilik derecesi yüzde 683,5 ile fındıkta gerçekleşti.
Türkiye’de kendi tüketiminden 6 kat fazla üretilen fındık Toprak Mahsulleri Ofisi Uşak Şubesinde neden yok satıyor? Diye sormadan edemiyor insan. İhtiyacımızı karşılayacak kadar üretemediğimiz pirinç ofiste bu kadar yok satmıyor.
Dünyanın en çok fındık üreten ülkelerinden biriyiz. Dünya fındık ihracatında da lider konumdayız ancak kendi vatandaşımıza yok satıyoruz.
Uşak’ta Toprak Mahsulleri Ofisine her gittiğinizde fındık bulamıyorsunuz. Çalışanlar sorulardan o kadar usanmış olacak ki ara ara A4 kağıdına “Fındık yok ne zaman geleceği belli değil” yazıp ofisin kapısına asıyor.
Fındık geldiğinde ise insanlar kuyruk oluyor bir kişiye en fazla 2 kilo fındık verilmesine rağmen ofis çalışanlarının ifadelerine göre gelen fındık 2-3 içinde hemen tükeniyor.
Bazı vatandaşlar zam gelmesine yakın fındıkların depolardan çıkarılmadığını zamdan sonra piyasaya sürüldüğünü iddia ediyorlar. Aynı fındığı bazı bakkallarda da görüyoruz, tabi Toprak Mahsulleri Ofisinin sattığı fiyatta satılmıyor. Vatandaşa sınırlı sayıda satılan fındığın buralara koliyle nasıl geldiği ise merak konusu.
Bundan aylar önce yine fındığın peşine düşmüş ve TMO Uşak şubesine neden aylardır fındık gelmiyor diye sağı solu aramış tabiri caizse rahatsız etmiştim. Ofis çalışanlarından biri bana fotoğraf çektirmek istememiş, “Haber yaparsanız fındığı tarım kredi kooperatiflerine dağıtırlar oralarda da fındığı bu kadar uyguna alamazsınız, vatandaşa zararınız dokunur” demişti. Aynı kişi vatandaşın buradaki fındıkların el altından satıldığı yönünde iddialar ortaya attığını bunun için de son derece dikkatli olduklarının altını çizmişti.
O dönem bana verilen cevap fındığın yoğun olarak deprem bölgesine gönderildiği bundan dolayı tedarik sıkıntısı çekildiği yönündeydi. Ancak TÜİK’in rakamları aynı şeyleri söylemiyor 2022-2023 döneminde seçilmiş meyve üretimi yeterlilik derecelendirmesinde fındık yüzde 683,5 ilk sırada yer alıyor.
ÇARŞI PAZAR FINDIKLA DOLU DİYENLERE !
Kusura bakmayın ama böyle düşünüyorsanız sizin tuzunuz kuru demektir. TMO’daki fındıkla çarşı pazardaki fındık arasında neredeyse iki kat fiyat farkı var. İnsanlar spor olsun diye TMO Uşak şubesinin önünde fındık kuyruğuna girmiyor ki bu insanlar 1-2 lira için ekmek kuyruğunda saatlerini harcıyor. Onlar için kilo başında 150-200 lira büyük para. Tabi varlığa darlık olmaz, parası olana çarşıda fındık çok.
Bütün bunlardan sonra aklıma gelen ya TMO yeterince fındık almıyor yada Uşak’a yeterince fındık göndermiyor, gönderiyorsa o zaman sıkıntı Uşak’ta. Her hâlükârda olan yine vatandaşa oluyor.
(YETERLİLİK DERECESİ; bir bölgenin kullanılabilir üretiminin (iç üretim) o bölgenin talebini ya da yurt içi kullanımını (insan, hayvan ve endüstrinin bütün ihtiyaçlarını) ne ölçüde karşılayacak durumda olduğunu gösterir. Değerin, 100'den küçük olması, üretimin yurt içi talebi tam olarak karşılayamadığı durumu temsil ediyor. 100'den büyük olan bir değer, iç ihtiyaçları geçen, ihraç edilebilir ve/veya stoklanabilir miktarların varlığını gösteriyor.)