İş hayatının geldiği nokta itibariyle ve her geçen gün gelişen iş imkânları ile sosyal güvenlik sisteminde de bazı düzenlemeler yapılmıştır. Yeni genç kuşak artık tek bir statüye tabi olarak çalışmak yerine, daha hareketli bir yaşamı tercih ederek, yeniliklere açık ve girişimci bir ruhla birden fazla işi aynı anda yaparak iş hayatına yeni bir boyut kazandırmaktadırlar. Birden fazla işle meşgul olmak ve Part-time çalışmaların artması neticesinde Sosyal Güvenlik alanında da birçok düzenleme yapılmıştır.
Üstünlük İlkesi
Sigortalılık çakışmaları durumunda üstünlükler ilkesi gereği; öncelik Emekli Sandığıdır. Daha sonra SSK ve son olarak da BAĞKUR sayılmaktadır. Emekli Sandığının SSK ve BAĞKUR ile çakışması durumunda Emekli Sandığı; SSK ve BAĞ-KUR’un çakışması durumunda ise SSK öncelikli sayılırlar.
Sigortalı İsterse Hem BAĞKUR Hem SSK Primi Aynı Anda Ödeyebilir
2011 yılına kadar tek statü zorunluluğu vardı. 6111 sayılı kanunla yapılan düzenlemeler neticesinde 2011/36 sayılı Genelge ile 01.03.2011 tarihinden sonra 4/a (SSK) ve 4/b (BAĞKUR) hizmetleri çakışması durumunda, sigortalı isterse yazılı talepte bulunarak 82’nci maddeye göre belirlenen prime esas kazanç üst sınırı geçmemek kaydıyla 4/a (SSK) sigortalılığı devam ederken aynı anda 4/b (BAĞKUR) prim ödemesi yapabilecektir. Bu durum kafa karışıklığına sebebiyet vermesin ve çifte emeklilik olarak algılanmasın. Böyle bir uygulama yoktur. Kişinin gün sayısı 30 olarak işlenir ve ödenen primler 4/a (SSK) statüsünde işleme alınır.
Örnek verecek olursak eğer; şantiye şefi olarak bir firmada 4/a (SSK) statüsünde çalışan bir inşaat mühendisinin aynı zamanda kendi mühendislik faaliyetlerinden dolayı açtığı ofisinden dolayı 4/b (BAĞKUR) statüsü kapsamında dilerse prim ödemeye devam edebilir. Ödemiş olduğu bu primler 4/a (SSK) kapsamına alınacaktır.
Kendi İşyerinde SSK’lı Çalışamaz
Kendine ait iş yeri olan veya şirket ortaklığı bulunan kişiler kendi iş yerlerinde 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olarak çalışamazlar. Sadece Anonim Şirket ortağı olup, yönetim kurulunda görev almayıp, şirkette başka görev üstlenen kişiler ortağı bulunduğu şirkette 4/a (SSK) kapsamında çalışabilirler.
Yüksek Emekli Aylığı
4/a (SSK) kapsamında çalışırken kendi adına Esnaflığından dolayı veya şirket ortaklığından dolayı 4/b (BAĞKUR) primi ödeyen sigortalı, kuruma bildirdiği aylık Sigortalı Prime Esas Kazanç (SPEK) tutarı yüksek olduğundan bu durum emekli maaşlarına yansıyacaktır ve kişinin daha yüksek emekli maaşı alması mümkün olacaktır.
Yargıtay Kararları
………….01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa'nın 17.04.2008 Tarih ve 5754 sayılı Yasa'nın 33. maddesi ile değiştirilen “ Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi ” başlıklı 53/1 maddesinde; “Sigortalının, 4. maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde, öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında, çalışması yoksa ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılacağı ” hususunu düzenlemiş olmakla, önce başlayan sigortalılığa üstünlük tanınmıştır.
Ancak 5510 sayılı Yasa'nın 53/1. maddesi 01.03.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6111 sayılı Yasa'nın 33. maddesi ile değiştirilerek; “ (b) bendi ( 2926 sayılı Yasa ) kapsamındaki sigortalılık ile (a) bendi ( 506 sayılı Yasa ) kapsamındaki sigortalılığın çakışması halinde (a) bendi kapsamındaki sigortalılığa geçerlilik tanınacağı düzenlenmiş olup Yasa'nın ilk halinde önce başlayan sigortalılığa üstünlük tanıyan 53/1. maddesi, 01.03.2011 tarihinde değiştirilerek, 506 sayılı Yasa kapsamındaki çalışmalara geçerlilik tanınacağı şeklinde değiştirilmiş ve 6111 sayılı Yasanın Geçici 33. maddesi ile de bu değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten öncesi için uygulanmayacağı ayrıca hüküm altına alınmıştır. ( 21.HD.2016/6510 E. 2017/900 K. 13.02.2017 )
